Oczekiwane z wielkim zainteresowaniem wejście muzyka i przedsiębiorcy Ye, szerzej znanego jako Kanye West, w krajobraz kryptowalut za sprawą jego memecoina, YZY, wywołało znaczące wydarzenie rynkowe, charakteryzujące się początkowym parabolicznym wzrostem wyceny, po którym nastąpił szybki spadek w obliczu wszechobecnych zarzutów o wykorzystywanie informacji poufnych (insider trading). Incydent ten uwydatnia inherentną zmienność i wyzwania w zakresie uczciwości w rodzącym się sektorze tokenów wspieranych przez celebrytów, skłaniając do krytycznej analizy dynamiki rynku i ochrony inwestorów.
- 21 sierpnia 2025 roku Ye oficjalnie ogłosił uruchomienie YZY za pośrednictwem platformy X (dawniej Twitter).
- W ciągu godziny od ogłoszenia, kapitalizacja rynkowa YZY przekroczyła 3 miliardy dolarów.
- Tokenomika YZY, ujawniona przez Yeezy Investments LLC, przewiduje 20% podaży dla dystrybucji publicznej i 10% dla płynności.
- Początkowa cena tokena osiągnęła 2,99 USD, lecz szybko spadła w obliczu rosnącego sceptycyzmu.
- Wokół premiery pojawiły się kontrowersje, w tym podejrzenia o autentyczność ogłoszenia Ye oraz obecność fałszywych tokenów YZY na rynku.
21 sierpnia 2025 roku Ye oficjalnie ogłosił uruchomienie YZY za pośrednictwem wpisu na X (dawniej Twitter). Ogłoszenie to wywołało natychmiastową reakcję rynku, katapultując kapitalizację rynkową YZY do ponad 3 miliardów dolarów w ciągu godziny, według danych z platformy analitycznej Nansen. Spekulacje dotyczące wejścia Ye w przestrzeń kryptowalut krążyły od lutego 2025 roku. Oficjalna tokenomika, ujawniona przez Yeezy Investments LLC, alokuje 20% podaży YZY na dystrybucję publiczną i 10% na płynność, a strona internetowa projektu opisuje „YZY Money” jako koncepcję dążącą do kontroli wolnej od scentralizowanego zarządzania.
Pomimo początkowego meteorycznego wzrostu, gdzie cena tokena chwilowo osiągnęła 2,99 USD, wycena YZY szybko spadła, gdy wczesny entuzjazm rynkowy ustąpił miejsca sceptycyzmowi. Premiera natychmiast spotkała się z kontrowersjami, w tym początkowymi podejrzeniami dotyczącymi autentyczności ogłoszenia Ye, a niektórzy obserwatorzy kwestionowali, czy jego konto w mediach społecznościowych nie zostało przejęte. Chociaż Ye następnie opublikował wideo potwierdzające uruchomienie, jego podobieństwo do deepfake’a zostało zauważone przez niektórych użytkowników. Co więcej, intensywne szaleństwo rynkowe doprowadziło również do przypadków, w których inwestorzy padali ofiarą fałszywych tokenów YZY; jeden z godnych uwagi przypadków, zgłoszony przez Lookonchain, dotyczył tradera, który początkowo poniósł stratę w wysokości 710 000 USD, inwestując w oszukańczy token, zanim odzyskał straty, inwestując następnie w legalny aktyw YZY.
Zarzuty o wykorzystywanie informacji poufnych (Insider Trading)
Krytyczniej rzecz ujmując, premiera YZY uwikłała się w poważne zarzuty o wykorzystywanie informacji poufnych (insider trading) i manipulację rynkową. Analiza przeprowadzona przez firmę Lookonchain, specjalizującą się w kryminalistyce blockchain, wskazała, że początkowa pula płynności została zasilana wyłącznie tokenami YZY, przy zauważalnym braku odpowiedniego zabezpieczenia w postaci stablecoinów – co jest cechą często kojarzoną ze schematami 'rug pull’, przypominającymi nieistniejący już projekt LIBRA. Dalsza analiza ujawniła wysoce podejrzaną aktywność handlową; kilka portfeli kryptowalutowych zakupiło tokeny YZY niemal natychmiast po oficjalnym ogłoszeniu, a jeden z portfeli podobno próbował dokonać zakupu jeszcze przed publicznym uruchomieniem. Ten konkretny adres miał wygenerować zysk netto w wysokości 1,5 miliona dolarów.
Conor Grogan, Dyrektor ds. Strategii Produktu i Operacji Biznesowych w Coinbase, publicznie oświadczył, że osoby z wewnątrz firmy wydawały się kontrolować około 94% podaży tokenów YZY. Dodał, że pojedynczy portfel wielopodpisowy początkowo posiadał 87% całkowitej objętości, zanim te tokeny zostały rozdystrybuowane do innych kont. Inny podejrzewany insider podobno zainwestował 450 000 USDC, płacąc znaczącą opłatę priorytetową w wysokości 129 SOL (około 24 000 USD) za przetworzenie transakcji, ostatecznie realizując zyski przekraczające 3,4 miliona dolarów.
Ta sekwencja wydarzeń związanych z YZY podkreśla uporczywe wyzwania związane z uczciwością rynku i ochroną inwestorów w wysoce spekulacyjnej domenie memecoinów, zwłaszcza gdy są one powiązane z osobami o wysokim profilu. Szybka dynamika typu „pump-and-dump” oraz powszechność domniemanych działań typu insider trading rodzą fundamentalne pytania dotyczące nadzoru regulacyjnego i etycznego postępowania wymaganego do wspierania bardziej solidnego i godnego zaufania ekosystemu kryptowalut.
Jarosław Kosmaty to człowiek, który przypadkowo trafił do świata mediów, bo zamiast biegać za kryptowalutami, postanowił je opisywać – i zrobił to z takim zapałem, że nikt już nie wyobraża sobie BitGate.pl bez jego humorystycznych komentarzy. Urodzony w małej wiosce, gdzie jedyną kryptowalutą były ziarna kukurydzy, Jarosław od najmłodszych lat miał smykałkę do wyszukiwania okazji (i żartów) tam, gdzie inni widzieli jedynie szarość dnia codziennego.