Gospodarka USA kurczy się w I kwartale przez masowy import przed cłami Trumpa

Gospodarka Stanów Zjednoczonych odnotowała nieprzewidziane pogorszenie w pierwszych trzech miesiącach 2025 roku, kurcząc się, ponieważ przedsiębiorstwa drastycznie zwiększyły import, najwyraźniej przygotowując się na nowe taryfy handlowe pod administracją prezydenta Donalda Trumpa. To kurczenie się oznacza znaczące odejście od wcześniejszych trendów wzrostowych i wprowadza nowe niepewności gospodarcze.

Nieoczekiwane kurczenie się gospodarki

Oficjalne dane opublikowane przez Departament Handlu ujawniły, że produkt krajowy brutto (PKB) kraju – całkowita wartość wytworzonych towarów i usług – spadł w pierwszym kwartale w annualizowanym tempie 0,3%. Kontrastuje to ostro ze wzrostem o 2,4% odnotowanym w ostatnim kwartale 2024 roku i oznacza pierwszy okres ujemnego wzrostu od początku 2022 roku. Ekonomiści ankietowani przez Dow Jones spodziewali się skromnego wzrostu o 0,4%, choć niektórzy skorygowali swoje prognozy w dół tuż przed publikacją raportu, powołując się na gwałtowny wzrost importu.

Gwałtowny wzrost importu dominuje w danych PKB

Głównym czynnikiem, który doprowadził do ujemnego wyniku PKB, był oszałamiający skok importu o 41,3%, na czele z wzrostem importowanych towarów o 50,9%. Ponieważ import odejmuje się przy obliczaniu PKB, ten gwałtowny wzrost miał znaczący negatywny wpływ, skutecznie obniżając główną wartość o ponad pięć punktów procentowych. W porównaniu, eksport wzrósł znacznie mniej, bo zaledwie o 1,8%. Analitycy sugerują, że ten pośpiech w imporcie towarów był prawdopodobnie próbą firm wyprzedzenia taryf wprowadzonych przez prezydenta Trumpa na początku kwietnia.

„Chociaż część tego spadku może wynikać z pośpiechu w imporcie przed podwyżkami taryf, nie ma co ukrywać podstawowej rzeczywistości: wzrost po prostu zniknął” – zauważył Chris Rupkey, główny ekonomista Fwdbonds.

Trendy w wydatkach konsumpcyjnych i biznesowych

Mimo ogólnego kurczenia się gospodarki, wydatki konsumpcyjne nadal rosły, choć w wolniejszym tempie. Wydatki na konsumpcję prywatną wzrosły o 1,8%, co stanowi najsłabszy wzrost od drugiego kwartału 2023 roku i spadek z wcześniejszych 4%. Jednakże inwestycje prywatne krajowe wykazały znaczną siłę, rosnąc o 21,9%. Było to w dużej mierze spowodowane wzrostem wydatków na sprzęt o 22,5%, co, podobnie jak gwałtowny wzrost importu, można powiązać z działaniami firm przed pełnym wejściem w życie taryf. Z kolei wydatki rządu federalnego spadły o 5,1%, nieznacznie obniżając ogólny wynik PKB.

Niepewność polityczna i reakcje rynkowe

Te dane ekonomiczne pojawiają się w kontekście trwających pytań dotyczących polityki handlowej prezydenta Trumpa. Po ogłoszeniu szerokich 10% taryf na wszystkich partnerów handlowych USA w kwietniu, administracja zawiesiła je na 90 dni w celu prowadzenia negocjacji, przy czym zgłoszono niewielki konkretny postęp. Na platformie Truth Social prezydent Trump oświadczył: „Taryfy wkrótce zaczną obowiązywać, a firmy już w rekordowej liczbie zaczynają wracać do USA… Nasz Kraj wzbije się, ale najpierw musimy pozbyć się bałaganu po Bidenie. To zajmie czas. NIE MA TO NIC WSPÓLNEGO Z TARYFAMI. Bądźcie cierpliwi!”

Robert Frick, ekonomista korporacyjny w Navy Federal Credit Union, skomentował: „Nie jest zaskakujące, że PKB ucierpiało w tym kwartale, głównie dlatego, że bilans handlowy oszalał z powodu przyspieszonego importu. Bardziej wymowna jest konsumpcja: wzrosła, ale skromnie. Niepokojące, choć nie alarmujące.” Po publikacji raportu, kontrakty terminowe na Wall Street lekko spadły, podczas gdy rentowność obligacji skarbowych wzrosła.

Inflacja komplikuje ścieżkę Fed

Raport o PKB przedstawił mieszane sygnały dla Rezerwy Federalnej przed jej nadchodzącym posiedzeniem decyzyjnym. Podczas gdy ujemny wzrost mógłby zazwyczaj zachęcać do obniżek stóp procentowych, rosnąca inflacja stanowi wyzwanie. Wskaźnik cen wydatków na konsumpcję prywatną (PCE), preferowany przez Fed miernik inflacji, wzrósł w tym kwartale o 3,6%, w porównaniu z 2,4%. Bazowy wskaźnik PCE, z wyłączeniem zmiennych cen żywności i energii, wzrósł o 3,5%. Inny miernik, łańcuchowy wskaźnik cen, wzrósł o 3,7%, przekraczając szacunki.

Mimo tych presji inflacyjnych, nastroje rynkowe nadal sugerują, że Fed może priorytetowo traktować wspieranie wzrostu, a oczekiwania skłaniają się ku potencjalnym obniżkom stóp procentowych w dalszej części roku. Uwaga skupia się teraz częściowo na nadchodzącym raporcie o zatrudnieniu w sektorach pozarolniczych w celu uzyskania dalszych wskazówek dotyczących kierunku gospodarki, zwłaszcza po tym, jak ostatnie dane wykazały słabsze zatrudnienie w sektorze prywatnym.