Rosja analizuje strategiczny manewr w celu integracji rozliczeń kryptowalutowych ze swoją ramą gospodarczą, proponując wykorzystanie dwóch wyznaczonych Specjalnych Regionów Administracyjnych (SAR) jako poligonów doświadczalnych. Inicjatywa ta, promowana przez wysokiej rangi ustawodawcę, ma na celu ominięcie istniejących surowych przepisów banku centralnego, które zabraniają płatności cyfrowymi aktywami w głównej jurysdykcji kraju. Jest to postrzegane jako pragmatyczne podejście do wspierania adopcji aktywów cyfrowych, jednocześnie nawigując po złożonych krajowych politykach finansowych i potencjalnie ograniczając ucieczkę kapitału w środowisku dotkniętym sankcjami.
- Rosja proponuje wykorzystanie dwóch Specjalnych Regionów Administracyjnych (SAR) do testowania rozliczeń kryptowalutowych.
- Wyznaczone SARy to Wyspa Russkij (Daleki Wschód) i Wyspa Oktiabrskaja (Kaliningrad).
- Inicjatywa, wspierana przez Senatora Aleksandra Szendieriuka-Żydkowa, ma na celu obejście krajowych zakazów płatności kryptowalutami.
- Centralny Bank Rosji (CBR) obecnie dopuszcza kryptowaluty jedynie w rozliczeniach transgranicznych w ramach „eksperymentalnego reżimu prawnego” (ELR).
- SARy oferują elastyczne regulacje podatkowe i walutowe, przyciągając już blisko 500 firm.
Uzasadnienie Wykorzystania SAR
Propozycja koncentruje się na Wyspie Russkij na Dalekim Wschodzie oraz Wyspie Oktiabrskiej w europejskiej eksklawie Kaliningradu. Senator Aleksandr Szendieriuk-Żydkow, wiceprzewodniczący Komitetu Rady Federacji ds. Budżetu i Rynków Finansowych, opowiada się za tym, aby firmy zarejestrowane w tych SARach mogły prowadzić rozliczenia w kryptowalutach. Jego uzasadnienie wynika z prawnego rozróżnienia, zgodnie z którym podmioty w SARach nie są uważane za rezydentów w rozumieniu rosyjskich przepisów walutowych. Dzięki temu mogłyby one funkcjonować poza wyłącznym statusem rubla jako prawnego środka płatniczego, wymogiem egzekwowanym przez Centralny Bank Rosji (CBR).
Nawigacja po Złożonościach Regulacyjnych
Choć Rosja uznała kryptowaluty za własność do różnych celów, ich wykorzystanie do płatności pozostaje w kraju zabronione. CBR ostrożnie zezwolił na ich użycie jedynie w rozliczeniach transgranicznych w handlu zagranicznym, w ramach ściśle nadzorowanego „eksperymentalnego reżimu prawnego” (ELR). Senator Szendieriuk-Żydkow publicznie skrytykował jednak powolne wdrażanie tego ELR, zauważając, że „ELR jest eksperymentalny po to, abyśmy mogli eksperymentować, a następnie to zaakceptować i rozpowszechnić”. Twierdzi, że rozszerzenie i elastyczna interpretacja zasad ELR dla SARów mogłaby znacząco przyspieszyć integrację aktywów cyfrowych. Takie podejście mogłoby również przyciągnąć „zagraniczne firmy z rosyjskimi korzeniami”, potencjalnie repatriując aktywa kryptowalutowe i przeciwdziałając ucieczce kapitału.
Konsekwencje Gospodarcze
Ekonomiczne implikacje takiej polityki mogłyby być znaczące. Pod koniec 2024 roku rosyjskie SARy gościły blisko 500 firm, w tym tak prominentne podmioty jak rosyjski gigant technologiczny Yandex, korzystające z elastycznych regulacji podatkowych i walutowych. Zezwolenie na rozliczenia kryptowalutowe w tych strefach mogłoby zwiększyć liczbę przedsiębiorstw zaangażowanych w transakcje cyfrowymi aktywami, stymulując w ten sposób szerszy rozwój rynku. Posunięcie to mogłoby umożliwić Rosji skuteczniejsze wykorzystanie walut cyfrowych w handlu międzynarodowym, szczególnie w obliczu obecnej sytuacji geopolitycznej.
Perspektywy Ekspertów i Bariery Regulacyjne
Eksperci branżowi w dużej mierze uznają propozycję senatora za realistyczną, ale podkreślają znaczące przeszkody regulacyjne, które stoją na jej drodze. Michaił Uspienski, członek rady ekspertów grupy roboczej Dumy Państwowej ds. regulacji kryptowalut, sugeruje, że zwiększenie liczby autoryzowanych podmiotów do płatności kryptowalutami pozytywnie wpłynie na rosyjski rynek. Przewiduje jednak długotrwały proces zatwierdzania. Podobnie Maria Agranowska, partner zarządzający w kancelarii prawnej Agranovskaya & Partners, potwierdziła „słuszność” pomysłu, ale podkreśliła kluczowe znaczenie opinii Banku Rosji i skrupulatnej implementacji prawnej. Ten ostrożny optymizm podkreśla potrzebę kompleksowych ram prawnych, które będą zgodne z istniejącymi przepisami finansowymi, jednocześnie wspierając innowacje.
Kontekst Historyczny i Perspektywy na Przyszłość
Nie jest to pierwszy raz, kiedy taki pomysł się pojawił. Już w 2018 roku Ministerstwo Finansów proponowało wykorzystanie tych samych SARów do handlu kryptowalutami, choć od tego czasu resort ten w dużej mierze dostosował się do bardziej konserwatywnego stanowiska CBR. Ponowne forsowanie tej idei uwypukla trwającą w Rosji wewnętrzną debatę na temat strategicznej roli aktywów cyfrowych, balansując innowacje z rygorystycznym nadzorem finansowym i względami bezpieczeństwa narodowego.
Jarosław Kosmaty to człowiek, który przypadkowo trafił do świata mediów, bo zamiast biegać za kryptowalutami, postanowił je opisywać – i zrobił to z takim zapałem, że nikt już nie wyobraża sobie BitGate.pl bez jego humorystycznych komentarzy. Urodzony w małej wiosce, gdzie jedyną kryptowalutą były ziarna kukurydzy, Jarosław od najmłodszych lat miał smykałkę do wyszukiwania okazji (i żartów) tam, gdzie inni widzieli jedynie szarość dnia codziennego.